مبدل‌های حرارتی که از آب دریا برای خنک‌کاری استفاده می‌کنند، به دلیل ماهیت خورنده آب دریا، مستعد فرسایش و خرابی هستند. برنامه تعمیرات اساسی این مبدل‌های حرارتی نیروگاه 320 مگا واتی بخاری Steam Turbine Power Generation ، یک عملیات پیچیده و حیاتی برای تضمین پایداری و راندمان نیروگاه بود. مراحل کلیدی این فرآیند به شرح زیر است:
-1تیوب‌کشی (Tube Pulling):
- در این مرحله اولیه، تیوب‌های فرسوده و معیوب از داخل "تیوب شیت" (Tube Sheet) یا صفحه لوله‌ها خارج می‌شوند. این کار نیازمند دستگاه‌های هیدرولیک مخصوص و نیروی متخصص است تا به ساختار مبدل آسیب وارد نشود.
-2پرسوب زدایی و بازرسی (Cleaning &Antiscaling & Inspection):
- پس از خروج تیوب‌ها، محفظه داخلی مبدل و صفحات لوله به طور کامل از رسوبات و آلودگی‌های ناشی از آب دریا پاک‌سازی می‌شوند.
- سپس یک بازرسی دقیق دستگاهی و چشمی و با استفاده از روش‌های غیرمخرب (NDT) از صفحات لوله و پوسته مبدل انجام می‌گیرد تا از سلامت آن اطمینان حاصل شود.
-3 جازنی تیوب‌ها g Tube RollinTube Expanding &
- این مرحله، یکی از حساسترین مراحل تعمیرات است. تیوب‌های جدید مسی در سوراخ‌های صفحه لوله قرار داده می‌شوند.
- با استفاده از یک ابزار خاص به نام "تیوب رولر" (Tube Roller)، انتهای تیوب‌ها به طور یکنواخت و با گشتاور کنترل‌شده منبسط (جازنی) می‌شوند. هدف از این کار، ایجاد یک اتصال کاملاً مکانیکی و آب‌بند شده بین تیوب و صفحه لوله است تا از نشت آب دریا به مدار خنک‌کاری ثانویه جلوگیری شود.
-4 جایگذاری تیوب‌های مسی Copper Tube Replacement
- انتخاب تیوب‌های مسی به دلیل هدایت حرارتی فوق‌العاده و مقاومت در برابر خوردگی بیولوژیک آب دریا است. این تیوب‌ها با استانداردهای دقیق و با آلیاژ مناسب برای محیط خورنده آب دریا انتخاب و جایگزین می‌شوند.
-5 مونتاژ نهایی و تست‌های اولیه:
- پس از اتمام تیوب‌کشی و جازنی، کل مبدل مجدداً مونتاژ شده و اتصالات آن بسته می‌شود.
- قبل از راه‌اندازی، تست‌های فشار (Hydrostatic Test) و sometimes تست نشتی (Leak Test) روی مبدل انجام می‌گیرد تا از صحت عملکرد و آب‌بندی کامل آن اطمینان حاصل شود.
6- راندازی مجدد (Recommissioning):
- در این مرحله نهایی، مبدل تعمیرشده به مدار عملیاتی نیروگاه بازگردانده می‌شود.
- راه‌اندازی به‌صورت تدریجی و تحت نظارت کامل انجام می‌شود تا پارامترهای عملکردی مانند دبی، دما و فشار بهینه شده و از شوک حرارتی یا مکانیکی به تجهیز تازه تعمیرشده جلوگیری شود.
جمع‌بندی و اهمیت:
انجام این پروسه تعمیراتی در یکی از نیروگاه های مطرح کشور ، نقش مستقیمی در افزایش راندمان حرارتی واحدهای نیروگاهی، جلوگیری از توقف‌های ناخواسته (Forced Outage) و تضمین تولید پایدار برق به ویژه در اوج مصرف فصل گرم دارد. این عملیات، سرمایه‌ای برای پایداری و امنیت انرژی کشور محسوب می‌شود.